Küresel karbon kredisi piyasasında önemli bir büyüme öngörülüyor. BloombergNEF’in 2025 raporuna göre, karbon kredisi arzı günümüz seviyelerinden 2050 yılına kadar 20 ila 35 kat artabilir. Bu büyüme, 2022’den bu yana devam eden ve piyasa güveni ile kredilerin etki ve bütünlüğüne odaklanan bir piyasa sıfırlamasından kaynaklanıyor.
Raporda, karbon kredilerinin hem düzenlenmiş hem de düzenlenmemiş piyasalarda uyumluluk sağlayacağı ve sıfırlamadan kazanç elde edecek aktörlerin doğa temelli çözümlerden teknoloji temelli karbon giderimine kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsayacağı belirtiliyor. Ortalama maliyetlerin 2030’da ton başına 60 dolara, 2050’de ise 104 dolara kadar çıkabileceği öngörülüyor.
YÜKSEK KALİTE SENARYOSU
BloombergNEF’in “High Quality” başlıklı Yüksek Kalite senaryosunda teorik karbon kredisi arzı, 2024’te 243 milyon tondan 2030’da 2,6 milyar tona, 2050’de ise 4,8 milyar tona yükseliyor. Bu senaryo, daha sınırlı ve yüksek etkiye sahip projelere odaklanan bir butik piyasa öngörüyor. 2050’de doğrudan hava yakalama teknolojisi en büyük kazanan olarak öne çıkıyor ve piyasadaki arzın %21’ini oluşturuyor. Bu durum, piyasa genelinde ağırlıklı ortalama maliyetleri 2050’de ton başına 104 dolara yükseltiyor.
TAM ARZ SENARYOSU
Alternatif Tam Arz senaryosunda ise piyasa sıfırlamasının yatırımcı algısını değiştirmede başarısız olduğu varsayılıyor. Bu durumda arz daha yüksek, kalite yönetimi ise daha düşük olacak; 2030’da arz 5,3 milyar tona, 2050’de ise 8,2 milyar tona çıkıyor. 2050’de arzın üçte ikisi REDD+ ve yeniden ormanlandırmadan oluşurken, düşük kaliteli karbon kredilerinin fazlalığı nedeniyle ağırlıklı ortalama maliyet yalnızca 69 dolar/ton seviyesinde kalıyor. Teknoloji temelli karbon gideriminin rolü ise minimize ediliyor.
TEZGAH ÜSTÜ KARBON GİDERİM PİYASASI
Piyasa sıfırlamasının yanında, ikili işlemlere dayalı tezgah üstü karbon giderim piyasası 2022’den bu yana 27 kat büyüdü. Science Based Targets Initiative gibi inisiyatifler, bu piyasanın kurumsal net sıfır hedefleri için ana karbon kredisi kaynağı olmasını savunuyor. Bu senaryoda BloombergNEF, arzın 2030’da 2 milyar tona, 2050’de 5,3 milyar tona ulaşacağını öngörüyor. Biyoenerji Kaynaklı Karbon Yakalama ve Depolama teknolojisi en büyük kazanan olurken, ağırlıklı ortalama maliyet 2050’de ton başına 98 dolar seviyesine çıkıyor.
