Gayrimenkul sektöründe, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından uygulamaya alınan binalarda enerji verimliği güncellemeleriyle birlikte yeni bir döneme girildi. 24 Haziran’da Resmî Gazete’ de yayımlanan, 30 Haziran’da yürürlüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği (BEP-TR) değişikliğiyle, Türkiye gayrimenkul sektörü daha sürdürülebilir bir geleceğe kapı açtı. Güncellenen yönetmeliği değerlendiren Denge Değerleme Yönetim Kurulu Üyesi Simla Budakoğlu, “2017 yılında yürürlüğe giren bu tebliğ, 25 Nisan ve 24 Haziran’da önemli değişikliklere uğradı. BEP-TR 2.0’da meteorolojik veri noktası sayısının 84’ten 730’a çıkartılması, rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir kaynakların da Enerji Kimlik Belgesi hesaplamalarına dahil edilmesi ve TS 825 Isı Yalıtım Standardının performans ölçümüne eklenmesi devrim niteliğinde. Bu geliştirmeler sayesinde yapıların enerji verimliliği daha hassas şekilde hesaplanabilecek ve yatırımcıya, mal sahibine ve kiracıya daha doğru veriler sunulabilecek. Tebliğin ana hedefinde ise enerji verimliliğini %40 oranlarına çıkarmak yer alıyor.” dedi.
FOTO: Denge Değerleme Yönetim Kurulu Üyesi Simla Budakoğlu,
Enerji Performansı, Değerleme Süreçlerinin Önemli Parametresi Haline Geliyor
“Enerji performansı, özellikle kurumsal yatırımcıların Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetim (ÇSYS) standartlarını göz önünde bulundurmasıyla sadece operasyonel değil, aynı zamanda stratejik bir karar faktörü haline geldi. A ve B sınıfı enerji performansına sahip mülklerin, enerji maliyetlerinin düşüklüğü sayesinde orta vadede işletme giderlerinde avantaj sağlaması, bu tür varlıkların değerini artırıcı bir faktör olarak öne çıkıyor” açıklamasında bulunan Budakoğlu; ofis, otel ve alışveriş merkezi gibi ticari mülklerde de enerji verimliliği yüksek olan yapıların ÇSYS hedefleri kapsamında kurumsal kiracılar tarafından daha fazla tercih edildiğini belirtti. Budakoğlu “Sonuç olarak mülkün nakit akışı potansiyelini ve Net Bugünkü Değer (NBD) hesaplamasını doğrudan etkileyen bu konunun, değerleme uzmanları tarafından artık değerleme hesaplamalarına entegre edilmesi gereken parametreler haline geldiğini söyleyebiliriz.” ifadelerini kullandı.
Öte yandan LEED ve BREEAM gibi uluslararası sürdürülebilirlik sertifikalarının da değerleme sürecinde güçlü pozitif etkiler yarattığına dikkat çeken Budakoğlu, “Bu sertifikalar hem yapının çevresel etki skorunu yükseltiyor hem de kurumsal yatırımcıların sürdürülebilirlik portföylerine uygunluk sağlıyor. Bu tür yapıların pazardaki rekabet gücü artarken kira geliri potansiyeli ve satış değeri de buna paralel şekilde yükseliyor.” dedi.
Mülklerin Gelecekteki Operasyonel Maliyetleri Öngörülebilecek
Yeni tebliğ kapsamında güncellenen EK-9 formatı ve TS 825 uyumu ile değerleme raporlarında yeni bir döneme girildiğinin altını çizen Budakoğlu, “Değerleme raporlarına entegre edilebilecek enerji tasarrufu, yatırım geri dönüş süresi, yıllık işletme gideri farkı gibi kalemler daha şeffaf ve hesaplanabilir hale geldi. Bu sayede yatırımcı, sadece bugünkü piyasa değerine değil, aynı zamanda mülkün gelecekteki operasyonel maliyetlerine dair öngörülebilir bir tabloya da sahip olacak.” diyerek sözlerini sürdürdü.
Uluslararası Yatırımcılar İçin Şeffaflığa Dayalı Bir Güven Ortamı Sağlanacak
BEP-TR 2.0 düzenlemesinin Türkiye’deki yabancı yatırımcılara olumlu etkisine de vurgu yapan Budakoğlu, “Uluslararası yatırımcılar açısından BEP-TR 2.0’ın sunduğu veri seti ve analiz gücü, beklenmedik enerji ve bakım maliyetlerinin azaltılmasına yardımcı oluyor. Yatırım yapılacak taşınmazın enerji açısından ne ölçüde risk barındırdığını önceden görmeyi mümkün kılıyor. Bu durum da Türkiye pazarında teknik şeffaflığa dayalı bir güven ortamının oluşmasına katkı sağlıyor.” dedi.
BEP-TR 2.0 Yatırımcıları Daha Sürdürülebilir ve Bilinçli Yatırımlara Teşvik Edecek
“BEP-TR 2.0 ile gayrimenkul değerleme süreçlerinde enerji verimliliği, teknik bir hesaplamadan çıkıp stratejik bir yatırım kriterine dönüşüyor.” diyen Budakoğlu sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Enerji performansı sınıfı yüksek olan yapılar yalnızca çevresel sorumluluğu temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda yatırımcısına ve kullanıcısına düşük maliyetli, yüksek getirili bir portföy değeri sunar. Bu nedenle yeni yazılım altyapısının; değerleme sektörünün enerji bazlı maliyet ve kazanç analizlerini daha güçlü temellere oturtmasını sağlarken, aynı zamanda tüm sektör oyuncularını daha sürdürülebilir ve bilinçli yatırımlar yapma konusunda motive edeceğine inanıyorum.”