Enerji verimliliği yatırımlarında ekipman seçiminin önemini vurgulayan Yeşil Çevre Arıtma Tesisi İşletme Kooperatifi İşletme Sorumlusu Çağatay Çetinkaya, manyetik yataklı blower yatırımı yaparak yüzde 50’ye yakın enerji tasarrufu ettiklerini ve bu sayede 6 aylık sürede yatırım maliyetini geri kazandıklarını ifade ediyor. Yeşil Çevre Arıtma Tesisi’nde gerçekleştirilen enerji verimliliği ve modernizasyon yatırımları üzerine İşletme Sorumlusu Çağatay Çetinkaya ile bir söyleşi gerçekleştirdik.
Yeşil Çevre Arıtma Tesisi’nin kuruluşu ve faaliyetleri hakkında bilgi alabilir miyiz?
1998 yılında bu bölgedeki atıksu kirliliğini ortadan kaldırmak amacıyla kurulan bir kooperatif, geldiğimiz gün itibari ile 365 sanayici ortağa ulaşmış durumdayız. Yapısı itibari ile hem kamu hizmeti gören hem de endüstriye hizmet eden bir tesis konumunda. Ortakların arasında Yatırım İzleme ve Koordinasyon başkanlığı, Büyükşehir Belediyesi ve BUSKİ’nin de olmasından dolayı kamu ve özel sektör ortaklığı iç içe geçmiş örnek bir yapılanma. Türkiye’de de benzer bir model şu aşamada bulunmuyor. Yeşil Çevre 2004 yılında tesisin ilk kademe inşaatını ihale edip 2006 yılında tamamlıyor. 2014 yılında kapasite artışı söz konusu oluyor ve 2015 yılı sonunda bu projeyi tamamlanıp 2016 itibari ile 100 bin metreküp/gün kapasiteye ulaşmış duruma geliniyor. Tesis 150.000 metreküp/gün arıtma hizmeti verecek şekilde tasarlanmış bir alt yapıya sahip.
Çamurumuzu bertaraf eden ve suyun rengini arıtan, tüm yönetmeliklerin şartlarını sağlayan bir tesis olma noktasına geldik. Artık yeni hedefimiz suyun ileri derecede arıtılarak yeniden kullanılabilmesi için gerekli çalışmaları gerçekleştirmek. Çamurdan elektrik enerjisi üretimi, güneş panellerinden elektrik üretilmesi de bir başka hedefimiz. Sonrasında da bölgemizde yer alan katı atıkların toplanarak ayrıştırılması ve ekonomiye kazandırılması hedef projelerimizden. Bu şekilde Yeşil Çevre olarak hizmetlerimizi geliştirmeyi düşünüyoruz.
Hem kendi sektörü hem yapısı itibari ile Yeşil Çevre işletmesinin aldığı sorumluluklar nelerdir?
Sözleşmemizde de belirtildiği üzere ortaklarımızın atık sularını arıtmak, su kirliliğini de su kirliliği kontrol yönetmeliğinde belirtilen kriterler çerçevesine kadar değerleri indirgeyen bir arıtma işlemi yapmak sorumluluğu taşıyoruz. Biz bunlara ek olarak yeni sorumluluk alanları açma hedefindeyiz.
Yıllar içerisinde yatırımlarınız nasıl şekillendi ve günümüzde ne tür iş birliklerinden söz edebiliriz?
Yeşil çevre yapısı itibari ile kamu ve özel sektör iç içe olan bir kooperatif. Tamamen açık ve şeffaf satın alma işlemleri yapmaktayız. İşlerimizi yatırımımız konusunda her noktayı fazlasıyla araştırarak neticelendiriyoruz ve raporlarımızı sürekli yönetime sunuyoruz. Kapasite artışı ve yeni teknoloji yatırımları gerçekleştirmeyi sürdürüyoruz. Dünyada kullanılan trend teknolojilerle ilgili olarak fuarların takibini yapıyoruz.
Yeşil Çevre firmalar için de göz bebeği yeniliklere açık olmasından dolayı. Firmalar bu yüzden sürekli bizleri ziyaret ederek sunumlar ve tanıtımlar yapıyorlar. Bu ziyaretler de bizi oldukça güncel tutuyor. Biz de bunlar içerisinden yapımıza uygun olarak, maliyeti, tekniği ve işletmesi en uygun olan seçimleri yapıp şartnameler oluşturarak ihale düzenliyoruz. Bunun sonucunda da yüklenici firmalarla imzaları atıp yolumuza devam ediyoruz. Türkiye’de ilk defa kullanılan manyetik yataklı blower, yeni projemizle birlikte mikroflotasyon ünitesi ve yakma tesisimiz de Türkiye’de ilk diyebileceğimiz ünitelerin içerisinde yer alıyor. Yönetim kurulumuzun da bize verdiği destekle teknolojideki ilkleri sürekli takip ediyoruz.
Enerji verimliliği konusunda ne tür faaliyetleriniz bulunuyor işletme bünyesinde yürüttüğünüz?
Bu noktada ekipman seçimi çok önemli. Şu an Avrupa normlarında da kabul gören IE3 verimli motorlarını tercih ediyoruz. Bu noktada ekipman değişimi gerekli olduğu anla daha verim olan motorlarla değişim yapıyoruz. Güneş enerjisinden elektrik üretimi ve çamurdan enerji üretimi konusunda da yatırım planlarımız bulunuyor. En büyük gider kalemimiz olan enerji tüketimimiz konusunda oldukça hassas davranıyoruz. Blower’larımızı da bu gereklilik neticesinde değiştirmeyi tercih ettik. Çok enerji tüketen eski teknoloji ürünü ekipmanımızı yeni teknoloji ürünü manyetik yataklı blowerlarla değiştirerek yüzde 50’ye yakın bir enerji tasarrufu elde etmiştik 2013 yılında. Zaten bir 6 aylık sürede sağladığı kazançla yatırım bedelini ödeyen ekipmanımız sonrasında bize maliyet kaybından kazanç sağlamaya başladı.
365 evsel ve endüstriyel atık gönderen ortağımız var. Bazı firmalar prosesleri gereği su kullanıp atıksu oluştururken bazıları ise çalışanları ile atık oluşturuyorlar. Ayrıca iki ilçeden kaynaklı suların da arıtımını gerçekleştiriyoruz. Toplamda ise yüzde 70 endüstriyel atıksu ve yüzde 30 evsel atıksu arıtımı gerçekleştiriyoruz. Endüstriyel atıksuların yüzde 90’ı ise tekstil sektörü boyahane işletmeleri atıklarından oluşuyor.