Makina

Tersane imalat verimliliğini artıracak yatırımlara hız verdi

Sefine Tersanesi, Yalova Altınova Tersaneler Bölgesi’nde, içerisinde kuru havuz, yüzer havuz, kapalı imalat alanları, onlarca portal vinç, mobil kreynler, tam donanımlı gemi yapım holleri, torna ve CNC tezgahları, iskeleler ve modern sosyal tesislerin olduğu 140 bin metrekare alanda imalatını sürdürüyor.  

SSB için yapılan yaklaşık 200 metre boyundaki (DİMDEG) Denizde İkmal Gemisi’nin inşaasına başlayan Sefine Tersanesi, ayrıca Kuzey Marmara doğalgaz depolama platformu imalatını da sürdürüyor ve yılsonunda teslim etmeyi planlıyor. Halihazırda 9 adet farklı tip ve özellikte geminin inşaasına devam ettiklerini söyleyen Sefine Tersanesi Yeni İnşaa Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Akhisar, “Çalışmalarımızı tersane imalat verimliliğini artırma ve çevresel koşulları iyileştirme ekseninde yürütüyoruz. Geçen yıl sosyal tesisin yenilenmesi ve büyütülmesi, kapalı gemi inşaa hangarı, depo alanının yenilenmesi gibi çok ciddi yatırım kararları alındı” dedi.  Hüseyin Akhisar kapak çalışmamıza özel soruları yanıtladı.

Merhaba Hüseyin Bey, okuyucularımız için Sefine Tersanesi’nin yapılanmasını ve yakın dönem iş gündeminizi anlatır mısınız.

Yalova Altınova Tersaneler Bölgesi’nde yer alan Sefine Tersanesi, 2005 yılında kurulumuna başlamış olup, halihazırda büyümeye ve yeni yatırımlarına devam etmekte. 4 bin çalışanı ile yıllık 40 bin ton çelik işleme kapasitesine sahip. Tersanenin imalat alanı 140 bin metrekare olup, içerisinde kuru havuz, yüzer havuz, kapalı imalat alanları, onlarca portal vinç, mobil kreynler, tam donanımlı gemi yapım holleri, torna ve CNC tezgahları, iskeleler ve modern sosyal tesisler mevcut. Tersanemizde Ticari ve Askeri yeni gemi inşaaları, tamir ve gemi dönüşüm projeleri yapılmaktadır. SSB için yapılan yaklaşık 200 metre boyundaki (DİMDEG) Denizde İkmal Gemisi 215*40*43 boyutlarındaki tersanemizin en büyük kapalı imalat sahamızda inşaa edilmeye başlanmış olup tamamı bu alanda bitirilecek ve SPMT’ler vasıtasıyla denize indirilecek. Kuzey Marmara doğalgaz depolama platformu imalatına da mart ayı itibariyle başlamış olup, yılsonunda teslim etmeyi planlıyoruz. Yukarıda bahsettiğimiz projelerin yanında sürekli olarak yaptığımız tamir faaliyetleri ve özellikle Kuzey Avrupa ülkelerine ihraç edilen yüksek nitelikli anahtar teslim gemiler inşaa ediyoruz. Halihazırda inşaası devam eden 9 adet farklı tip ve özelliklerdeki gemi tersane sahası içerisinde yeni sahipleri ile buluşacakları güne hazırlanıyorlar. 

Sefine Tersanesi ülkemize alanında ne gibi ilkleri kazandırdı?

Türkiye gemi inşaa ihracatının çok önemli bölümünü Avrupa’ya özellikle de kuzey ülkelerine yapmakta. Bildiğiniz gibi kuzey Avrupa ülkeleri denizcilik konusunda teknolojik ve çevresel etkileri dikkate alan önder olmuş ülkeler. Sektörde bizim de içinde bulunduğumuz birkaç güzide tersanemiz kalite, ürün çeşitliliği ve müşteri memnuniyeti konusunda ciddi yol katetmiş durumda. LNG tahrikli, tamamen akülerle sevk olan ya da her iki özelliği bünyesinde barındıran yeni nesil gemiler çevreci, teknolojik ve enerji tasarrufu yüksek olan projeler... Özellikle son dönemde inşaa ettiğimiz canlı balık taşıma gemileri, battery power feribotlar, LNG power feribotların inşasını bu tip gemilere örnek olarak verebiliriz. 
Yakın gelecekte tamamen yerli imalat için kendisini bu yönde geliştirmiş, teknolojik altyapısını ve çalışan kaynağını hazırlamış, Ar-Ge çalışmaları yapan tersanelerimiz var olacak. Bunun yanında ülkemizin silahlı deniz kuvvetleri envanterinin yenilenmesi ve büyütülmesi sektöre bu alanda ciddi bir birikim sağladı. Tersanelerimizin elde ettikleri bu donanım sayesinde özellikle Ortadoğu ve Asya ülkelerine askeri proje ihracatımızın yolu açılmış oldu.

İş gündeminizi ve hedeflerinizi öğrenebilir miyiz? 

Bugün itibariyle tersanemiz nitelikli gemi inşaa, dönüşüm ve tamir alanında özellikle Avrupa pazarında çok prestijli bir konuma sahip. Coğrafi konum avantajı, butik imalat metodu, özellikle üst düzey fiyat/kalite performans ile çalıştığımız armatörlerin bizi tekrar tercih etmelerinin mutluluğunu yaşamaya başladık. Önümüzdeki süreçte mevcut kalitemizi artırarak daha fazla müşteriye ulaşmayı ve ihracat rakamlarımızı her yıl çoğaltmayı istiyoruz. Bunun için yetişmiş insan gücümüzü daha da büyütüyor, altyapı ve teknolojik yatırımlarımızı artırmaya devam ediyoruz.

Tersanelerde makina, Ar-Ge ya da teknoloji yatırımı kararı nasıl veriliyor? Yakın dönemde ne tür bir yatırıma imza attınız?

Organizasyonumuz içerisinde görev alan çalışanlarımızın talep ve önerileri tersane içerisinde farklı disiplinlerden oluşmuş olan yatırım komitesine getirilip burada değerlendirilmekte, uygunluk ve aciliyetine binaen yatırım planına alınmaktadır. Kısa ve uzun vadeli yatırım planları oluşturulup, akabinde gerekli Ar-Ge çalışmaları için program yapılmaktadır. Ar-Ge çalışmalarımızı genelde tersane imalat verimliliğini artırma ve çevresel koşulları iyileştirme ekseninde yürütüyoruz. Geçen yıl çok ciddi yatırım kararları alınmış olup, bunlardan birkaçını sosyal tesisin yenilenmesi ve büyütülmesi, kapalı gemi inşaa hangarı, depo alanının yenilenmesi olarak sayabiliriz.


Tersanenizde gemi inşa (ya da bakım) süreçlerini, tasarım ve Ar-Ge çalışmalarından teslime kadar adım adım anlatır mısınız?

Genel itibari ile gemiyi yaptırmak isteyen armatör dizaynı hazır olarak teklif talep ediyor. Kontrat sonrası teknik departmanlardaki mühendislerimiz projenin detaylarını dizayner ve armatörlerle netleştiriyorlar. Yaklaşık 4-5 ay süresince ana dizayn ve ekipmanlar belirleniyor. Bu kısım ana tasarım süreci olarak değerlendirilebilir. Detay dizayn çalışmaları genellikle tersane bünyesinde yapılmakta. İlk sacın kesilmesi, kontrat sonrası yaklaşık 6-7 ay sonra gerçekleşiyor. Geminin çelik yapısının oluştuğu esnada donatım ile ilgili çalışmalar da hem tersane sahasında hem de dış tedarikçiler tarafından hazırlanıyor. Boru, teçhizat ve yaşam mahallerinin donatımı da inşaa pratiği ve sırasına göre en başında oluşturulmuş plan dahilinde gemiye montajı yapılmakta. Kontratın 16-17. aylarında denize iniş işlemi gerçekleştiriliyor. Denizde de donatımı devam edip 23-24. ay içerisinde gemi sahibine teslim edilmiş oluyor. Tüm bu süreçte 3. Parti kuruluşlar uluslararası kurallara bağlı olarak geminin inşaa döneminde tüm sürece müdahil olmaktadır.  Genel pratik gemiler teslim tarihinden itibaren en az 1 yıl garantilidir ve bu süreci de tersane organize etmekte.

Hatasız, kazasız ve zamanında üretim adına ne tür metot ve sistemler kullanıyor, daha çok hangi otomasyon donanım ve yazılım teknolojilerinden yararlanıyorsunuz? 

Öncelikle profesyonel planlama programları ile geminin tüm imalat süreci planlanıyor ve tüm üretim sürecinde plan günlük olarak takip ediliyor. Her bir projemiz farklı özellik ve kriterler taşıdığı için, terzi usulü her birinin süreci en başında ayrı olarak oluşturulmak zorunda. Tüm süreçleri takip ettiğimiz IFS, modelleme ve işçilik resimlerini hazırladığımız Nupas hazır paket programları kullanıyoruz. Armatör bu programda model içerisinde dolaşıp gerekli uyarılarını, taleplerini yapabiliyor. Tersane olarak hedefimiz her daim zamanında üst düzey kalitede üretilmiş gemilerle müşteri memnuniyetini sağlamaktır. Butik imalatın tüm zorluklarını yaşadığımız üretim sürecinde, teslimat sürelerini geçirmemek için proaktif yaklaşım ile dinamik bir planlama süreci ve akabinde gerekli iş gücünü kullanıyoruz. Elimizdeki kalifiye iş gücünün yüksek ve yeterli sayıda oluşu bizi esnek bir planlama yapma konusunda şanslı kılıyor. Ancak mevcut iş profilimiz otomasyona geçişimizi kısıtlamakla birlikte, işimize özel otomasyon donanımlarını geliştirmek ve uygulayabilmek için Ar-Ge çalışmalarımız devam ediyor. Tüm inşaa süreçlerimizde ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001 ve ISO 27001 yönetim sistemlerinin gerekliliklerini yerine getiriyor ve aksaklıklar oluştuğunda düzeltici ve önleyici faaliyetler ile kaza risklerini minimize etmeye çalışıyoruz. Ayrıca bu yıl içerisinde Müşteri memnuniyetinin ölçülmesini sağlayan ISO10002 için başvuru yapma kararı aldık.

Tesisinizde enerji maliyetlerinizi düşürmek için ne tür çalışmalar yapıyorsunuz? Kendi enerjinizi üretmek için bir yatırım planınız var mı? Yakın dönemde böyle yatırım yaptıysanız sonuçlarını paylaşır mısınız?  

İşletmenin enerji kullanım verimliliğini artırma adına kullanılan ekipmanların düzenli bakım tutumu, imkân dahilinde ise teknolojik dönüşümünün sağlanması, ömrünü tamamlamış ekipman yerine daha tasarruflu ve teknolojisi yüksek ekipman tedariğini sağlıyoruz. Bunun yanında kişisel farkındalığın da enerji verimliliğindeki etkisini biliyor ve çalışanlarımıza bu konuda sürekli eğitimler veriyor ve ceza/ödül uygulamaları yapıyoruz.  Çalışma sahamızda güneş enerjisi ile kısmi enerji ihtiyacımızı karşılayabilme üzerine fizibilite çalışmaları yapıyoruz. Bu çalışmanın tamamlanması sonrası Yatırım kurulumuzda değerlendirip uygun görülmesi halinde yatırım planlarımıza dahil edeceğiz.
    
Üretim süreçlerinizde robot kullanıyor musunuz? Kullanıyorsanız robot yatırımının getirdiği   avantajlar nelerdir?

Üretim süreçlerimizde kullandığımız sektöre yönelik birkaç tip robotik kaynak makinası mevcut. Ancak kullanım alanı olarak daha işin çok başındayız. Çelik işleme atölyemizde panel imalat hattı kuracağız ve imalatımızın birçok kademesinde daha çok robotik ekipmanlar kullanmayı planlıyoruz. Robotik ekipman kullanımı hedef kalitenin tutturulması, üretimde süreklilik ve kesintisiz çalışma imkânı sağlaması, ulaşılması zor olan kalifiye iş gücüne olan gereksinimi minimize etmesi ve yüksek verimlilik dolayısıyla bu alanda yatırımı cazip kılıyor.

Gemi üretimine dönük hangi teşvikler var ve bundan siz nasıl istifade ediyorsunuz?

Proje bazında her yeni inşa gemi için KDV muafiyeti sağlayan istisna belgesi bulunmakta ve 2581 sayılı Deniz Ticaret Filosunun geliştirilmesi ve Gemi İnşa Tesislerinin Teşviki Hakkındaki Kanun kapsamındaki tüm ithalatlarımız gümrük vergisinden de muaf durumda.

İlaveten yeni inşa projelerimiz için yatırım teşvik belgesi aldığımızda ilave olarak SGK teşviklerinden 18 ay boyunca yararlanma imkânımız doğmakta. 

Türk Uluslararası Gemi Sicili Yönetmeliğinin 26. Maddesi kapsamında TUGS’a tabi olan gemilerin satışından doğan karlar kurumlar vergisi matrahına girmemekte. 

Özet olarak KDV, Gümrük Vergisi, SGK İşveren Pirimi ve Kurumlar Vergisi gibi çok geniş bir yelpazeyi kapsayan teşvik ve muafiyet seçeneğinin yer aldığı sektörümüzde ihracatın artması için devletimiz elinden gelen tüm imkânı sunmuş durumda.