Takım tezgahlarının hassasiyetini ve istikrarını belirleyen konuların başında sıcaklık değişkenliği gelir. Değişkenlik ortamdan ve tezgahta kaynaklanır. İş milinin çalışması, iş parçası takım arasındaki sürtünme, akım geçen iletkenler ısı artışı yaratır. Yapılan araştırmalar makina hatalarının yüzde 40 ile 70’inin kök nedeninin bu konu olduğunu ortaya koymuştur.
Bu sorunla başa çıkmak için iki yol akla gelir: İlk yol ısıyı azaltmaktır. Bunun için mil rulmanları başta olmak üzere ısı odaklarını soğutma uygulamaları yapılır. Ancak ne kadar soğutma olursa olsun mutlaka ısı değişkenliği oluşacaktır.
İkinci yol oluşacak deformasyon miktarını tahmin etmek ve onu telafi etmektir. Tahminde regresyon, sinir ağları, genetik algoritma gibi yöneylem metotları denenmiştir. Bu metotlar tezgaha takılan sıcaklık sensörlerinden veri alarak çalışmaktadır. Ancak sensör montajı hem zahmetlidir hem de stabiliteyi zayıflatıp maliyetleri yükseltmektedir.
Çözüm için geçmişte bu sayfalarda birkaç kez açıklayıp övdüğüm TRIZ yaklaşımı ile bulunan bir yöntem daha vardır: Tezgahı kesme işleminden önce ısıtmak! Ön ısıtma ile sıcaklığı artırıp termal dengeyi sağlamak zaman ve enerji tüketse de sorunu kesinlikle halletmektedir.
Anılan sorunun çözümü için Endüstri 4.0 kapsamında düşünülebilecek yeni bir çözüm daha bulunmaktadır. Onu da merak edenlere yeni yıl hediyesi olarak vereceğim. Mutlu yıllar!
