İlk robot yatırımlarını 2015 yılında gerçekleştirdiklerini belirten Savrukoğlu Ziraat Makinaları Sahibi İbrahim Savrukoğlu, bugün üretiminde kullandıkları 6 kaynak robotu ile ürettiklerini ürünlerin kaynakla birleştirmelerinin büyük bir bölümünü gerçekleştirdiklerini ve böylece üretilen parçalardaki hata oranlarının oldukça azaldığını ifade ediyor.
Üretimin kaliteli hale gelmesinin ve standardize edilmesinin, yatırımın en önemli kazanımları olduğunun altını çizen İbrahim Savrukoğlu, “Birim zamanda personel başına düşen üretim miktarı yaklaşık 1,8-2 kat arttı. Robot programlama ve fikstür tasarımını yapmak üzere mühendislerden oluşan bir birim kurduk. Bu sayede üretim parametreleri kontrol altına alınmış oldu.” diyor.
İbrahim Bey, öncelikle firmanızın yapılanmasını ve yakın dönem iş gündemini anlatabilir misiniz?
Şirketimiz SAVRUKOĞLU ZİRAAT MAKİNALARI, temelleri 1925’te atılmış bir aile şirketidir. Önceleri tarımda kullanılan el aletlerinin üretimi, sonrasında ise traktörlerin ülkede yaygınlaşması ile birlikte traktör ekipmanları üretimi yapmıştır. Günümüzde daha çok toprak işleme makinaları üretiminde ihtisaslaşmış olan şirketimiz, yurt içinde aktif olarak 50’yi aşkın ilde, yurt dışında ise toplamda 17 farklı ülkede var olmaktadır. Metalik parçaların imalat yöntemlerinden olan, kaynakla birleştirme, talaşlı imalat, dövme, sac şekillendirme, kumlama ve elektrostatik kaplama gibi birçok yöntemi kullanmaktadır. Yaklaşık 50 personel ile toplamda 11 bin metrekaresi kapalı, 23 bin metrekaresi açık alanda olmak üzere iki tesiste üretim yapmaktayız.
Eski bir şirket olmamız sebebiyle hem mesleki hem de ticari tecrübeye sahip köklü bir geleneğe sahibiz. Öte yandan sürekli gelişim ve inovasyon birincil planda tuttuğumuz önceliklerimizdir. Bu sebepledir ki kısa, orta ya da uzun vadeli hedeflerimizin önemli bir kısmını mali hedefler değil, ürün ya da üretim süreçlerindeki yeniliklere dayalı hedefler oluşturmaktadır. 2022 yılı içinde aynı hedef dahilinde hem üretim altyapısının geliştirilmesi ve yeni metotların uygulanması hem de yeni ürünler ile yeni pazarlara açılmak aynı zamanda da bulunduğumuz pazarlardaki paylarımızı artırmak gündemimizin ana hattını oluşturmaktadır.
Şirketinizde ilk olarak robot yatırımı yapma ihtiyacı nasıl doğdu? Ne zaman robotlu üretime geçtiniz?
Robotlu üretim sistemlerine giriş yapmamızın iki ana majör sebebi vardı. İlki ihracat tarafındaki talebin artmasına dayalı olarak talebe hızlı cevap vermekti. Diğeri ise özellikle kaynakla birleştirme gibi personelin el, kol manipülasyonun çok önemli olduğu alanlarda üretim hızına bağlı olarak kalite stabilizasyonunun sağlanamamasıydı.
Üretimde gözden kaçabilecek kritik hatalar büyük bir çalışmanın sonucu elde ettiğimiz pazarlarda marka değerimizin düşmesine neden olabiliyor. Talebe hızlı cevap vermek ve personel kaynaklı üretim hatalarının minimize edilmesi gibi iki önemli sorunumuza robot yatırımının çözüm olacağı sonucuna varıldı ve ilk kez 2015 yılında bir adet kaynak robotu ile robotlu üretim sistemlerine ilk adımı atmış olduk.
Fabrikanızdaki robot uygulamaları hakkında bilgi verir misiniz? Üretimin hangi hattında robot/robotlardan yararlanıyorsunuz? Toplam kaç adet robot kullanıyorsunuz?
Halihazırda altı adet kaynak robotu ile ürettiğimiz ürünlerdeki tüm kaynakla birleştirmelerin yaklaşık yüzde 90’ını gerçekleştirmekteyiz. Robotik kaynak sistemleri ile üretilen parçalardaki hata oranları çok düşük seviyelere indi. Ayrıca kontrol edilebilir parametrelerle üretim hızı da kontrol altına alınmış oldu.
Kullandığımız robotlar tamamen entegratör firma AVENCO Robotik Otomasyon tarafından önerilen farklı kol boylarında KUKA marka robotlardır.
Yatırım öncesi entegratörünüzden ne şekilde bir fizibilite çalışması aldınız? Entegratör seçimi konusundaki düşüncelerinizi alabilir miyiz?
Robot seçiminde fizibilite, hem robotun verimliliği hem de iş başarısı noktasında çok önemlidir. Bu anlamda entegratör firmanın profesyonelliği ve tecrübesi ön plana çıkıyor. Yanlış robot seçimi ya da gereksiz robot yatırımı neticesinde piyasada şahsen bildiğim çok fazla sayıda atıl robot var. Öncelikle robot yatırımı yaptığınızda önünüze çıkması muhtemel problemlerin ve risklerin belirlenmesi gerekiyor. Risklerle başa çıkılacağı öngörülüyorsa, üretim hızları ve amortisman sürelerinin hesaplanması gerekiyor.
Belirli bir hedef birim üretim süresine göre ya da fonksiyonellik açısından robot seçimi yapılması sürecin en önemli adımlarındandır. Tabii ki satış sonrası hizmet, yedek parça ve kalifiye personel diğer önemli parametreler olarak karşımıza çıkıyor. Bu anlamda tüm robot entegrasyonlarında hizmet aldığımız AVENCO Robotik Otomasyon firması hem yatırım öncesi hizmetleri hem de robot kullanım sürecinde şirketimize her türlü desteği vermiştir.
Üretimin sonuçları ve avantajları neler oldu? Robot yatırımı size ne gibi katkılar sağladı? İşçi maliyetlerini düşürme anlamında bir düşüş yaşandı mı, o süreç nasıldı? Sektörünüz özelinde değerlendirdiğinizde, robotlarla çalışmanın artıları nelerdir?
İşçilik maliyetleri anlamında illaki bir düşüş var. Fakat bizim için önemli olan üretimin kaliteli ve standardize edilmiş olmasıydı. Birim zamanda personel başına düşen üretim miktarı yaklaşık 1,8-2 kat arttı. Robot programlama ve fikstür tasarımını yapmak üzere mühendislerden oluşan bir birim kurduk. Bu sayede üretim parametreleri kontrol altına alınmış oldu.
Geleneksel üretim yöntemlerinden robotik üretim yöntemlerine geçiş bir süreçtir. Yatırımı yaptıktan hemen sonra verim beklemek çok yanlış olacaktır. Fabrikanın bu kabiliyetleri ve kültürü kazanabilmesi zaman almaktadır. Bizim içinde bulunduğumuz sektörde talepler tarımsal üretimin yıl içerisindeki takvimine göre dalgalı bir seyir izlemektedir. Farklı tarım makinaları grupları farklı zamanlarda talep edilmekte dolayısıyla üretim planlamamızın ana dinamiğini oluşturmaktadır. Bu talep dalgasının neticesinde, her bir ürün grubu üretiminin belirli zamanlarda çok hızlanması gerekmektedir. Bu anlamda robotik sistemler dönemsel taleplere hızlı cevap verme noktasında şirketimizi bir adım ileri taşıdığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Öte yandan ürünlerdeki standardizasyon ve kalite de müşteri tarafından şirketimizi daha değerli kılmaktadır.
Gelecek dönemde hangi alanlarda robot yatırımı yapmayı planlıyorsunuz?
Robot yatırımı yapmaya karar verme kriterlerimizden en önemlisi, personelin çok kalifiye olmasını gerektiren ya da tekrarlanan işlerde el kol manipülasyonun çok önemli olduğu alanlardır. Bu yaklaşım çerçevesinde toz boya ve pres beslemenin robotik yapılması sırada bekleyen yatırımlarımızdır. Daha önce de belirttiğim gibi bu alanlardaki yatırımın fizibilitesinin pozitife dönmesi durumunda sırasıyla yapılacaktır.
Endüstri 4.0’a uyum konusunda yaptığınız çalışmalardan/yatırımlardan bahseder misiniz?
Sipariş alımından, ürün sevkiyat sürecine kadar olan tüm süreçlerin koordinasyonunu sağlama noktasında bir MRP yazılımımız var. Fakat imalat sürecinden bilgilerin tam zamanında gelmemesi, stok takibindeki aksaklıklar nedeniyle şu an için bu yazılımı verimli kullanabildiğimiz söylenemez. İmalat sürecinin tüm adımlarını ve stok durumunu takip edebilmek için tam zamanlı verilerin sensörler vasıtasıyla aktarılacağı ve bir arabirim üzerinde verilerin faydalı bilgiler (gerçekçi tahminler, üretim planlama) haline getirileceği bir sistem üzerinde çalışıyoruz. Söz konusu projemiz, önümüzdeki süreçte devreye almayı planladığımız önemli projelerimizden biridir.
Sizi tanıyabilir miyiz? Akademik kariyerinizden ve profesyonel iş geçmişinizden bahsedebilir misiniz?
1990 yılında Afyonkarahisar’da doğdum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Afyonkarahisar’da tamamladım. 2013 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İmalat Mühendisliği Bölümü’nden, 2014 yılında da İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldum. Aynı yıl İstanbul Teknik Üniversitesi “Katı Cisimlerin Mekaniği” alanında yüksek lisansa başladım. Savunma sanayi alanında Ar-Ge çalışmaları yapan bir firmada iki yıl kadar çalıştıktan sonra aile şirketimiz olan Savrukoğlu Ziraat Makinaları’nda çalışmak üzere Afyonkarahisar’a döndüm. 2016 yılında yüksek lisansımı tamamladım. Halen şirketimizde yönetici olarak çalışmaktayım. 2016 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi Makine Mühendisliği alanında Doktora programına başladım. Bir aksilik olmaz ise 2022 yılında doktora programım tamamlanacak. Evliyim ve bir oğlum var.
