Süs bitkilerinde KDV oranını düşürülmesinin en önemli hedeflerinden biri olduğunu belirten Süs Bitkileri Üreticilileri Alt Birliği (SÜSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan, bu konuda ciddi anlamda bir lobi faaliyeti yürüttüklerini söyledi. 2022 yılı içerisinde bu sorunun çözüme kavuşması için çalıştıklarını ifade eden Akcan, bir diğer önemli sorunları olan kayıt dışılığı da yine bu yıl içerisinde en aza indirmeyi hedeflediklerini söyledi. Sektördeki tüm üreticilerin birliklerine kayıt olmaya davet ederek bunun aynı zamanda bir zorunluluk olduğunu ifade eden SÜSBİR Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan, sorularımızı şöyle yanıtladı:
SÜSBİR 2022 yılına nasıl bakıyor? Sektörü yerli- yurt dışı karşılaştırmalı olarak değerlendirir misiniz? Yurt dışına açılım noktasında sektör hangi konumda?
Üretim değeri 2021 yılında 13 milyar TL idi. 2021 yılı başında pandemi kısıtlamalarının olduğu dönemi de göz önüne alırsak, bu değerin 2022 yılında daha da artacağını düşünüyoruz. Sektörün dış ticaret hacmi 2021 yılında yaklaşık 170 milyon dolardı. 2021 yılında 126 milyon dolar ihracatla 72 milyon dolar ihracat fazlası veren bir sektörüz. İhracatta son üç yıldır sürekli artan bir ivme kazanmış durumdayız, bu ivmenin 2022 yılında da artarak devam edeceğini öngörüyoruz. Pandeminin de tetiklediği bir durum olarak Dünyada olduğu gibi ülkemizde de genel olarak bir iç pazara dönüş söz konusu. Avrupa Birliği ülkeleri kendi arasındaki ticareti geliştirmek ve karantina şartlarını sağlamak için yeni düzenlemeler çıkardılar. Üçüncü ülkelerden olan ticareti bu şekilde sınırlandırdılar. Biz de ülkemizde yerli ve milli ürün politikasını destekleyen bir strateji yürütüyoruz. Özellikle SÜSBİR olarak, ülkemizde yetişebilecek ürünlerin ithalatını azaltmaya yönelik politikalar yürütüyoruz. Yurt dışına açılım noktasına gelecek olursak ülkemiz şuanda yabancı yatırımcılar için işletme kurma veya ortaklıklar gerçekleştirme konusunda oldukça cazip durumda. Özellikle stratejik konumumuz göz önüne alındığında Türk Cumhuriyetleri ve Arap ülkelerine geçişte bir köprü konumundayız. Bu durum da re-export ticareti canlandıran bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer yükselen trend, özellikle Arap ülkelerinin özel iklim şartlarına ve karantina isteklerine uygun bitki üretimi. Özellikle bu tarz üretimler için üretim tesisi kuran üreticilerimiz var.
Kalabalıklaşan ve betonlaşan şehirlerde pandeminin de ivmelendirici etkisiyle insanların yeşil ve maviyle buluşturan ortamlara ilgisi arttı. Bunun sektöre yansıması nasıl oldu?
Özellikle pandeminin yalnızlaştırdığı insanlarda bir yeşile dönüş oldu. Bu biraz da pandeminin etkisini azaltmak için terapi yöntemi haline geldi. İnsanlar evlerinde bitki yetiştirmeye, küçük balkon ve teras bahçeleri oluşturmaya başladı. Çevre bilincinin hızla geliştiği bir dönem oldu pandemi. Tabi ki bunun sektöre olumlu yansımaları oldu. Ancak sektörün büyük alıcısı konumunda olan Belediyeler ve kamu kurumları bu süreci tasarruf yaparak geçirdiği için o tarafta da bir azalma söz konusu. Son kullanıcının sektöre ilgisi artarken diğer taraftan büyük alımları yapan bu tarz büyük alıcıların alımları azaltması piyasalarda dengenin korunmasını sağladı diyebiliriz.
Yeni inşaat projelerinde ve yaşam alanlarındaki peyzaj çalışmalarında 2022 yılında ne gibi trendler var?
Aslında son yıllarda trend olan ‘doğaya dönüş’ teması pandeminin de etkisiyle bu yıl daha da yükselen bir trend haline geliyor. Projelerde organik çizgiler hakim. Formal yapıda, alışılagelmiş gösterişli bitkilerle donatılmış, sert zemin yoğunluğu fazla projeler geride kaldı. İnsanların doğayla iletişimini güçlendiren, toprağa yaklaştıran ve sakinlik, dinginlik hissi veren projeler üretiliyor. Yaşam alanlarında kısıtlı alana yeşili getiren dikey bahçeler ve teras bahçeleri de trend olmaya devam ediyor.
Başarılı bir peyzaj projesinde püf noktalar neler? SÜSBİR’in bu konudaki önerileri nedir?
Başarılı bir peyzaj projesinin en önemli püf noktası sürdürülebilirliktir. Doğa dostu temalı yapılan projelerde kullanılan bitkinin az bakım isteyen türlerden seçilmesi ve genel olarak kullanılan tüm materyallerin uzun ömürlü, toleransı yüksek ve projeye uygun olan ürünlerden seçilmesi önemli kriterler. Projenin sürdürülebilirliğini sağlayan özellikler bunlar. İklim şartlarına uygun bitki seçimi de oldukça önemli bir konu. Projenin uygulanacağı yerin iklim ve bitki örtüsü iyi analiz edilmeli, bitki seçimi ona göre yapılmalı. Peyzaj projeleri bitkisel projeler olarak düşünülebilir ama bu bitkisel materyali destekleyen sert zeminler, peyzaj donatıları dediğimiz banklar, pergolalar, çocuk oyun alanları, süs havuzları vs. peyzaj projesini tamamlayan olmazsa olmazlar. Bütüncül bakış açısıyla oluşturulan bir projenin ayrılmaz parçaları bu saydığımız elemanlar. Bunların projede ölçülü ve dengeli kullanılması ve tabi ki ihtiyaca yönelik bir planlama yapılması oldukça önemli. Bir diğer konu da kaliteli ve belli bir standartta bitki seçimi. Projelerin uygulayıcılarına burada büyük iş düşüyor. Alacakları bitkileri, SÜSBİR üyesi olan kayıtlı ve denetimli üretim yapan firmalardan seçmelerini tavsiye ediyoruz.
SÜSBİR 2022’de yeni hangi planları uygulamaya alacak?
Önemli hedeflerimizden biri KDV'nin düşürülmesi. Tohumculuk sektörü içinde yer almamıza rağmen süs bitkilerinde KDV oranı yüzde 18, diğer tohumculuk konularında yüzde 1'le yüzde 8 arasında değişiyor. Ürünler arasındaki KDV farklılıklarını gidermek için yapılan bu son çalışmada süs bitkilerinde KDV'nin de düşürülmesi için lobi faaliyetleri yürütüyoruz. Bu konunun takipçisi olarak bu yıl içerisinde çözüme kavuşması için çalışmalarımız devam edecek. 2022 planımız ara verdiğimiz belediye ve üye eğitimlerine devam etmek. Pandemiden önce üyelere ve belediye çalışanlarına bitki besleme ve yetiştirme, bitki koruma ve bitki sağlığı konularında eğitimler verdik. Bu yıl içerisinde pandemi koşullarının elverdiği ölçüde bu eğitimlere çeşitlendirerek devam etmek niyetindeyiz. Bir de kayıt dışılık konusu var. 2022 yılında kayıt dışılığı en aza indirmek de hedeflerimizden biri. Biz üreticilerin üye olmakla zorunlu olduğu bir kuruluşuz, ama bundan da önemlisi zorunluluğun yanında üreticilerin birleştiği, toplu hareket ederek sorunların daha kolay çözüme ulaştığı bir bilinçle kurulmuş bir birliğiz. Yani üreticilerin SÜSBİR'e üye olması birlik olma bilinciyle hareket edilmesini ve üreticilerin seslerini daha hızlı duyurmasını sağlıyor. ‘Birlik güçtür’ diyoruz ve üreticileri SÜSBİR'e üye olmaya davet ediyoruz.
