Değişik otomasyon sistemleri değişik gerçek zaman gereksinimleri gösterirler. Bu konuda en yavaş olanlara bina otomasyon sistemleri ile depolama sistemleri örnek verilebilir. Buralarda 50 milisaniye ile 50 saniye arasında reaksiyon verebilmek yeterli olur. Sonra malzeme yönetim, konveyör sistemleri gelir. Bir milisaniye ile bir saniye arası süreler bu kategorinin yanıt aralığıdır. 50 mikrosaniye ile 50 milisaniye arası CNC tezgahlara ve robotlara uygundur. Bir mikrosaniye ile bir milisaniye arası da DCS uygulamalarının kullanıldığı kimya, petrokimya, nükleer enerji tesislerinde gereksinim duyulan reaksiyon bandıdır.
* * *
Yaklaşık 20 yıl önce ofis otomasyon sistemlerinin fieldbus’ı olan Ethernet’in endüstri dünyasına nüfuz etmesi öncelikle gerçek zaman gereksinimlerini karşılayabilmesi, peşinden de ekonomikliği sayesinde gerçekleşti. Bugün dünyada 30 dolayında Ethernet tabanlı fieldbus sistemi kullanılmakta. Bunlar arasında ilk beş diyebileceğimiz; PROFINET, POWERLINK, EtherNet/IP, EtherCAT ve SERCOS III (marjinal paya sahip olmakla birlikte hareket kontrolünde yaşamsal rol oynamakta) toplam pazarın dörtte üçünü ele geçirmiş bulunmakta (Bazılarımızın aklına Modbus TCP gelebilir, onlar EtherNet/IP ile birleştiklerini duyurdular).
* * *
Fieldbus seçiminin nasıl yapılacağı pek çok kişinin kafasını karıştırmaktadır. ST Otomasyon dergisi olarak gerçek zaman gereksinim bandının yanı sıra mevcut uygulamalarla uyumluluk, interferanslara hassasiyet, elektriksel bağlantı noktalarının iç I/O terminalinden yapılabilmesi, esnek kablolama topolojisi, çalışırken sökme/takma olanağı, Gigabit’e hazır olup olmama ve operasyon maliyet kriterlerini dikkate almayı önermekteyiz. Emniyet de işe karışırsa konunun daha da karmaşıklaşacağı ortada.
Gündeminde bu konu olanlara kolaylıklar dileriz.
