Dr. Nadir Çomak ve Hasan Akkaya’nın hazırlayıp sundukları Akıllı Teknolojik Uygulamalar programının bu bölümünde Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla Akkoyunlu konuk oldu. Akkoyunlu, akıllı şehirler ve kampüsler uygulamalarını ST Endüstri Radyoda anlattı.
Akıllı şehir son zamanlarda çok konuşulan bir sistem. Nedir Akıllı şehir, siz nasıl tanımlarsınız?
Nesnelerin interneti; makinelerin, nesnelerin, robotların birbiriyle iletişim kurması şehirlerin dijital olmasıyla ilgili çeşitli çalışmalar var. Bu bağlamda akıllı şehirlere insanların günlük yaşamını kolaylaştırmak için hedeflenen projelerin uygulanması diyebiliriz. Tabii bu konu hem dünyanın hem de Türkiye'nin ajandasında olan son derece önemli bir konu. Türkiye'de bu işin dinamosu olan bakanlığımız Çevre ve Şehircilik Bakanlığıdır. Çevre Şehircilik Bakanlığının belediyeler için hazırlamış olduğu bir strateji belgesi vardır. Akıllı olma sürecine girmek isteyen belediyeler buna göre hareket eder. Bu belgede;belediyelerin sorumlulukları, yükümlülükleri bulunur ve o çerçevede çalışmalar yürütülür.
Yönetimlerde akıllı yönetişim olursa insanlara nasıl faydası olur?
Akıllı yönetişimi akıllı şehir ekosistemin içerisinde bir parça olarak kabul edebiliriz. insanların bulunduğu bir ortamda akıllı şehir uygulaması yapmamız için öncelikle kaliteli bir yönetim sisteminin oturması gerekiyor. Örneğin; bir şehirde ulaşım son derece önemli günümüzde, eğer biz bir yerden bir yere giderken çok zaman harcıyorsak bu çözülmesi gereken bir sorundur. Bunun bir şekilde akıllı ulaşımla kolaylaştırılması gerekiyor. Bunu da birtakım sensörlerle araçların gittiği istikamette devamlı kırmızıya rastlamadan acaba nasıl gidilebilir gibi sorular sorarak ve bu sorulara cevaplar bularak yapabiliriz. Bu sadece somutlaştırması adına bir örnek. Su, katı atık, hava, kişi başına düşen tasarruf oranı gibi etkenlere bulunan akıllı çözümler akıllı şehirlerin bir parçası diyebiliriz.
Akıllı şehir uygulamasında olgunluk ölçen bir parametre var mı?
Hepinizin bildiği gibi big data birçok datanın bir araya gelmesiyle oluşur. Burada önemli olan bunların değerlendirilmesi. Tabii bu konuda çalışan uzmanlar da var ama bu değerlendirmeyi yaparken toplanan verilerin son derece dikkatli bir şekilde elde edilmesi gerekiyor. Hassas olarak ölçülmüş olmasında fayda var. Örnek vermek gerekirse, su ile ilgili olarak eğer bir kirlilik parametresi varsa o parametre de kirliliği ortaya koymak gerekir. Aksi halde yanlış değerlendirmeler çıkabilir bunun sonucunda da çalışmalar yanlış yürütülebilir. Sensörler bu işin içinde, denetlenmesi gereken ilk yer burası olmalıdır. Veri madenciliği bu hususta önemli yer teşkil eder.
Akıllı üniversite kampüsü ile yeşil kampüs arasında fark var mı?
Yeşil kampüs kavramını akıllı kampüs içerisinde değerlendirebiliriz. Şöyle diyelim teknolojinin nimetlerinin kullanıldığı, teknolojik araçlarının kullanıldığı üniversite kampüsleri akıllı kampüsü olarak tanımlanır. Öğrenciye üniversite yönetimi tarafından kendilerine verilmiş olan çipli kart ile yemekhaneye, kütüphaneye gitmesi ve onu burada kullanması bir akıllı kampüs uygulamasıdır. Başka bir örnek vermek gerekirse; akıllı bisikletlerin kullanılması. öğrenci uygulamayı indiriyor üniversite içerisinde akıllı bisiklet uygulamasını kullanabiliyor. Dersine geç kalmışsa onu kullanarak daha hızlı fakültesine gidebiliyor. Akıllı bisiklet uygulaması ile bisikletin nerede olduğunu da görebiliyor. Kısacası akıllı kampüs sistemi; her üniversitede bilişim teknolojisi kullanılarak ortaya çıkan yeni araçların, gereçlerin kullanıldığı sistemlerdir.
